Ekonomia globale, e cila çuditërisht u tregua elastike këtë vit, pritet të lëkundet vitin e ardhshëm nën presionin e luftërave, inflacionit ende të lartë dhe normave të larta të interesit të vazhdueshëm, njoftoi Organizata për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OECD).
OECD me bazë në Paris vlerësoi të mërkurën se rritja ndërkombëtare do të ngadalësohet në 2.7 për qind në 2024 nga 2.9 për qind sa pritej këtë vit. Kjo paraqet rritjen më të ngadaltë në një vit kalendarik që nga viti pandemik 2020.
Pavarësisht perspektivës së zymtë, organizata “projekton që recesionet do të shmangen pothuajse kudo”, tha Sekretari i Përgjithshëm i OECD, Mathias Cormann. Megjithatë, sipas tij, ka rrezik që inflacioni të mbetet vazhdimisht i lartë dhe se konflikti midis Izraelit dhe Hamasit dhe lufta e Rusisë në Ukrainë mund të ndikojnë në çmimet e mallrave, si nafta ose drithërat.
Faktor kyç i ngadalësimit është se OECD pret që dy ekonomitë më të mëdha në botë, SHBA-ja dhe Kina, të ngadalësohen vitin e ardhshëm. Ekonomia amerikane parashikohet të rritet me vetëm 1.5 për qind në 2024, nga 2.4 për qind në 2023, pasi 11 rritjet e normës nga Rezerva Federale që nga marsi 2022 vazhdojnë të jenë pengesë për rritjen.
Ekonomia e Kinës, e rënduar nga kriza destruktive e patundshmërive, rritja e papunësisë dhe ngadalësimi i eksporteve, pritet të rritet me 4.7 për qind në 2024, nga 5.2 për qind këtë vit. “Rritja e konsumit të Kinës ka të ngjarë të mbetet e ngulfatur për shkak të rritjes së kursimeve paraprake, perspektivës më të zymtë për krijimin e vendeve të punës dhe rritjes së pasigurisë”, sipas OECD-së.
Vendet e Bashkimit Evropian (BE), të cilat kanë monedhën e përbashkët euron, pritet të kontribuojnë në ngadalësimin global, të cilat gjithashtu janë nën presion për shkak të rritjes së normave të interesit dhe rritjes së çmimeve të energjisë që pasoi pushtimin rus të Ukrainës.
OECD pret që rritja kolektive e eurozonës vitin e ardhshëm të jetë 0.9 për qind, por me një përmirësim ndaj rritjes së parashikuar prej 0.6 për qind në vitin 2023. “Çështja kryesore sot është perspektiva më e fortë për SHBA-në, të cilën e kemi rishikuar për vitin 2024, por perspektiva më e dobët për Evropën, të cilën e kemi rishikuar me ulje”, u tha gazetarëve kryeekonomistja e OECD-së, Clare Lombardelli.
Ajo theksoi ndikimin në Evropë të rritjes së çmimeve të energjisë vitin e kaluar pasi Rusia ndërpreu pjesën më të madhe të gazit të saj natyror për kontinentin.
Ekonomia botërore ka pësuar goditje pas goditjes që nga fillimi i vitit 2020, pandemia e COVID-19, një ringjallje të inflacionit ndërsa rimëkëmbja e pandemisë tregoi forcë të papritur, lufta në Ukrainë dhe norma të larta të huamarrjes, derisa bankat qendrore vepruan në mënyrë agresive në luftën kundër përshpejtimit të çmimit të konsumit.
Megjithatë, përskaj gjithë kësaj, ekspansioni ekonomik papritur rezultoi i fortë. Një vit më parë, OECD parashikoi rritje globale prej 2.2 për qind për vitin 2023. Ky parashikim doli të ishte tepër pesimist. Tani, paralajmëron organizata, afati mund të ketë skaduar.
“Rritja ka qenë më e fortë se sa pritej deri më tani në vitin 2023”, tha OECD në raportin e saj prej 221 faqesh, “por tani ka filluar të zbehet, pasi gjithnjë e më shumë ka filluar të ndihet ndikimi i kushteve më të ashpra financiare, rritjes së dobët të tregtisë dhe besimit më të ulët të biznesit dhe konsumatorit”.
OECD paralajmëron se ekonomia botërore përballet me rreziqe të reja që vijnë nga tensionet e rritura gjeopolitike në mes të luftës midis Izraelit dhe Hamasit, “veçanërisht nëse konflikti zgjerohet”.
“Kjo mund të rezultojë në lëkundje të konsiderueshme në tregjet e energjisë dhe rrugët kryesore tregtare”, thuhet ndër të tjera.
