Foto: Kuvendi i Malit të Zi / Skupština Crne Gore
Ministri i Administratës Publike, Marash Dukaj, gjatë seancës në Kuvendin e Malit të Zi, prezantoi propozimin për ndryshimet dhe plotësimet e Ligjit për nëpunësit civilë dhe punonjësit shtetëror.
Ai theksoi se këto ndryshime nuk janë thjesht kozmetike, por përbëjnë një hap të rëndësishëm reformues drejt profesionalizimit dhe depolitizimit të administratës publike.
Sipas Dukajt, qëllimi kryesor i ligjit është të forcojë cilësinë e administratës duke ulur nivelin minimal të arsimit të kërkuar dhe duke rritur vitet e nevojshme të përvojës në punë.
Me këtë, synohet që punonjësit të kenë më shumë eksperiencë praktike, ndërsa udhëheqësit do të jenë më përgjegjës dhe do të kenë më shumë autonomi në vendimet që marrin. Për shembull, në të kaluarën, shefat mund të zgjidhnin nga tre kandidatët më të mirë, ndërsa tani do të jenë të detyruar të zgjedhin vetëm kandidatin më të mirë.
Një tjetër ndryshim i rëndësishëm është ndryshimi i statusit të inspektorëve, të cilët nga funksionarë me mandat do të kenë status të punonjësve me marrëdhënie të përhershme pune, duke iu njohur kështu më mirë roli dhe përgjegjësitë e tyre.
Gjithashtu, ligji kufizon të drejtën për kompensim vetëm për ata punonjës që e përfundojnë mandatin në mënyrë natyrale ose për shkak të riorganizimit të institucioneve.
Dukaj gjithashtu theksoi se ligji është harmonizuar me kërkesat e SIGMA-s dhe Komisionit Evropian, duke u përpjekur që të plotësojë standardet evropiane dhe praktikat më të mira administrative.
Nga ana e opozitës, ka pasur reagime kritike.
Deputeti Tonqi Janoviq, e cilësoi ligjin si një hap pozitiv për profesionalizimin dhe meritokracinë në administratë, duke theksuar rëndësinë e zgjedhjes së kandidatëve më të kualifikuar për punë.
Por, nga ana tjetër, përfaqësues të PDS-së dhe të tjerëve, si Ivan Vukoviq dhe Zoja Bojaniq Llalloviq, shprehën shqetësimin se ligji në formën aktuale mund të shërbejë për përforcimin e punësimeve partiake, duke ulur kriteret e punësimit dhe duke dërguar një mesazh negativ për cilësinë dhe profesionalizmin e administratës.
Ata kritikuan uljen e kërkesave për arsim dhe frikësohen se kjo do të çojë në rritjen e numrit të punonjësve shtetërorë në prag të zgjedhjeve, duke përdorur administratën si një instrument politik.
Deputeti i Socialdemokratëve, Branisllav Neneziq, tha se me këtë ligj meritokracia nuk do të ekzistojë më, duke vënë në dyshim kualifikimet e personave që do të marrin pozita drejtuese.
Në përgjithësi, debati theksoi ndarjet mes qeverisë dhe opozitës për mënyrën se si duhet reformuar administrata publike, ndërsa qeveria thekson përmirësimet dhe harmonizimin me standardet evropiane, opozita paralajmëron rreziqet e politizimit dhe uljes së standardeve profesionale.
Në fund, ligji paraqitet si një hap i rëndësishëm reformues, por shoqërohet me skepticizëm dhe kritika nga disa nga deputetët opozitarë lidhur me ndikimin e tij afatgjatë në administratën publike të Malit të Zi.
