Sfida më e madhe për vendet e Ballkanit Perëndimor është trashëgimia ende e patejkalueshme e Jugosllavisë, por rajoni ka një mundësi historike që duhet shfrytëzuar.
Kështu u tha në panelin “Prioritetet dhe sfidat për Ballkanin Perëndimor” në Forumin 2BS në Budva, duke theksuar se procesi i anëtarësimit në BE nuk mund të përfundojë me autopilot, por kërkon rezultate.
I dërguari special i BE-së për Ballkanin Perëndimor, Mirosllav Lajçak, vlerësoi se atë që ekziston aktualisht në Ballkan, nuk e kemi pasur në 15 vitet e fundit, se ka lëvizje dhe progres dhe se Mali i Zi ka shanset më të mira për t’u anëtarësuar në BE.
Megjithatë, ai beson se sfida më e madhe është se rajoni ende nuk e ka tejkaluar trashëgiminë e Jugosllavisë.
“Ka ende shumë nga e kaluara në jetën e tanishme, dhe shumë politikanë që e ndërtojnë karrierën e tyre duke interpretuar të kaluarën dhe jo duke u përgatitur për të ardhmen. Dhe nuk ka asnjë ndjenjë pajtimi dhe drejtësie, dhe gjithashtu, mendoj se ka shumë elementë etnikë dhe fetarë, gjë që gjithashtu pengon përparimin”, tha Lajçak.
I pyetur nëse ka mospërputhje mes pikëpamjes politike dhe realitetit në Ballkan, Lajçak tha se mospërputhja ka ekzistuar vitet e fundit.
“BE-ja tha se i është përkushtuar rajonit dhe kjo nuk është ndjerë në kryeqytetet evropiane, kështu që tani ne duhet ta bindim rajonin se këtë herë është reale dhe se është një perspektivë reale, dhe pastaj na intereson se si do ta shfrytëzojnë momentin vendet e Ballkanit. Mali i Zi është në pozicionin më të mirë, por ai proces nuk do të realizohet me autopilot, por kërkon rezultate,” tha Lajçak.
Duke folur për situatën në BeH, Lajçak tha se kemi një situatë të re, një volant për Ballkanin Perëndimor.
“Kjo është një mundësi për të gjithë politikanët që flasin në mënyrë deklarative për përkushtimin për ta treguar atë në veprim. Është një proces që transformon shoqërinë dhe Bosnja e Hercegovina është ftuar të fillojë negociatat e anëtarësimit, që është një hap i madh nga ana e BE-së, por duhet të ketë hapa konkretë edhe nga Bosnja e Hercegovina. Ka disa sfida – Milorad Dodik është njëri prej tyre, por jo i vetmi, dhe pyetja kryesore është se si të modernizohet Kushtetuta, sepse ajo nuk është në përputhje me proceset evropiane. Ky duhet të jetë prioritet kyç dhe duhet të bëhen ndryshime në Kushtetutë, në mënyrë që kjo të ndihmojë në progres”, vlerësoi Lajçak.
