Mali i Zi po përballet me një trend në rritje të numrit të njerëzve të uritur, veçanërisht të fëmijëve. Vendi duhet të punojë në zhvillimin strategjik që do të krijojë sisteme të qëndrueshme për ushqimin e njerëzve, tha presidentja e Bankës së Ushqimit të Malit të Zi, Marina Medojeviq.
“Kombet e Bashkuara e përkufizojnë urinë si periudha kur popullsia kalon nëpër mungesa të mëdha ushqimore dhe njerëzit nuk hanë asgjë për ditë të tëra. Pothuajse një e treta e popullsisë në planet nuk ka një vakt të garantuar dhe 828 milionë njerëz shkojnë në shtrat të uritur çdo natë, sipas të dhënave nga Programi Botëror i Ushqimit (WFP) në Kombet e Bashkuara”, tha Medojeviq.
Ajo theksoi se pandemia Covid-19, lufta në Ukrainë, kushtet ekstreme klimatike janë vetëm disa nga arsyet pse numri i njerëzve të uritur në botë po rritet sërish.
“Në vendet e Bashkimit Evropian, 95 milionë e 400 mijë njerëz, pra pothuajse 22% e popullsisë, ishin në rrezik nga varfëria apo përjashtimi social vitin e kaluar”, tha Medojeviq.
Siç tha ajo, edhe Mali i Zi po përballet me një trend në rritje të numrit të të uriturve, veçanërisht të fëmijëve.
“Ne në Mal të Zi ende nuk kemi një vakt falas në shkollë për fëmijët e cenueshëm social. Përfitimet materiale arrijnë një numër të kufizuar të më të cenuarve, gjë që bën që disa nga anëtarët më të cenueshëm të shoqërisë të përjashtohen nga mbrojtja sociale,” tha Medojeviq.
Ajo tha se fëmijët që jetojnë në varfëri nuk kanë një shtesë për fëmijë që ndjek nevojat e tyre zhvillimore.
“Ne gjithashtu na mungojnë shërbimet mbështetëse që këta fëmijë të kenë mundësi për rritje normale, zhvillim dhe realizim të potencialit të tyre. Banesat sociale dhe pensionet sociale përmenden nga Banka e Ushqimit si një segment shumë i rëndësishëm i politikës sociale për më shumë se një dekadë,“ tha Medojeviq.
Ajo theksoi se lufta kundër varfërisë fillon me investimin tek fëmijët, “dhe sikurse në vendin tonë, çdo i treti fëmijë është i varfër, është e pritshme që të kemi një përgjigje adekuate sistematike”.
“Punësimi i prindërve dhe mbrojtja e familjes është kyç. Shtesa negative natyrore, braktisja e shumicës së të rinjve nga Mali i Zi, nuk solli përgjigje sistematike nga shteti. Nuk duhet të harrojmë të sëmurët dhe të moshuarit sepse ka shumë të uritur dhe të varfër mes tyre. Zgjerimi i listës pozitive të barnave për shtresat në nevojë sociale dhe krijimi i fondit të trajtimit, nuk duhet të ketë vetëm marketing para zgjedhjeve. Edhe pse numri i të uriturve në botë po rritet, një e treta e ushqimit të prodhuar në botë humbet ose shpërdorohet. Në Bashkimin Evropian, rreth 87.8 milionë tonë ushqim humbasin ose shpërdorohen çdo vit”, tha ajo.
Mali i Zi, thotë Medojeviq, nuk ka masa të përcaktuara ligjërisht kundër mbetjeve ushqimore.
“Vetëm për atë që hedhim në formën e bukës dhe brumërave, na duhen rreth njëqind kamionë me miell”, tha ajo.
Ajo vuri në dukje se të gjitha vendet e BE-së janë zotuar të përgjysmojnë sasinë e ushqimeve të shpërdoruara.
“Shpërdorimi i ushqimit nuk është vetëm një çështje etike dhe ekonomike, sepse është gjithashtu një çështje kot, por edhe një çështje mjedisore. Mbetjet e ushqimit prodhojnë rreth shtatë për qind të emetimeve totale të gazeve serrë, dhe prodhimi i ushqimit gjithashtu shteron të gjitha burimet natyrore. Dhurimi i ushqimit është një nga mënyrat që do të zvogëlojë numrin e njerëzve të uritur, sasinë e ushqimit të humbur, por çdo vakt i kursyer është edhe më pak mbeturinë që dëmton planetin e vetëm që kemi”, tha ajo.
Është koha, thotë Medojeviq, të inkurajojmë prodhimin bujqësor në mënyrë që të sigurohet sovraniteti ushqimor në vendin tonë dhe të jetë një treg më pak i varur.
Problemi i varfërisë është, siç thekson ajo, shumëdimensional dhe duhet të zgjidhet sistematikisht përmes bashkëpunimit ndërsektorial të të gjithë aktorëve.
