Pothuajse 80 për qind e njerëzve më të varfër në botë, apo thuajse 900 milionë persona, janë direkt të ekspozuar ndaj rreziqeve klimatike që janë përkeqësuar nga ngrohja globale, duke bartur një “bartë të dyfishtë dhe jashtëzakonisht të pabarabartë”, paralajmëruan Kombet e Bashkuara më 17 tetor.
“Asnjë nuk është imun ndaj efekteve gjithnjë e më të shpeshta dhe më të forta të ndryshimeve klimatike, si thatësirat, përmbytjet, valët e të nxehtët dhe ndotja e ajrit, por janë më të varfrit që po përballen me ndikimin më të ashpër”, tha Haoliang Xu, ushtrues i detyrës së administratorit për Programin e OKB-së për Zhvillim në një prononcim për AFP-në.
COP30, samiti për klimën i OKB-së që mbahet në nëntor në Brazil, paraqet “momentin që udhëheqësit botërorë ta shohin veprimin për klimën si një veprim kundër varfërisë”, shtoi ai.
Sipas një studimi vjetor të publikuar nga UNDP, së bashku me Iniciativën për Varfërinë dhe Zhvillimin Njerëzor në Oksford, 1.1 miliard njerëz, ose rreth 18 për qind e 6.3 miliardëve në 109 vende të analizuar, jetojnë në varfëri “akute multidimensionale”. Ky vlerësim është bërë bazuar në faktorë si mortaliteti i foshnjave, qasja në banim, higjiena, energjia elektrike dhe arsimi.
Gjysma e këtyre personave janë të mitur.
Një shembull i një privimi të tillë ekstrem, i cituar në raport, është rasti i Ricardos, anëtar i komunitetit indigjen Guarani që jeton në periferi të Santa Cruz de la Sierra, qytetit më të madh në Bolivi.
Ricardo, i cili ka pak të ardhura si punëtor i krahut, jeton me familjen e tij të vogël në një shtëpi me 18 persona të tjerë, përfshirë tre fëmijët e tij, prindërit dhe anëtarë të tjerë të familjes së gjerë.
Shtëpia ka vetëm një tualet, një kuzhinë që funksionon me dru dhe qymyr dhe asnjë nga fëmijët nuk vijon mësimin.
“Jeta e tyre pasqyron realitetetin multidimensional të varfërisë”, u tha në raport.
Dy rajone që janë prekur shumë nga kjo varfëri janë Afrika nën-sahariane dhe Azia Jugore, rajone që po ashtu janë shumë të cenueshme ndaj ndikimeve të ndryshimeve klimatike.
Raporti theksoi lidhjen midis varfërisë dhe ekspozimit ndaj katër rreziqeve mjedisore: nxehtësisë ekstreme, thatësirës, përmbytjeve dhe ndotjes së ajrit.
Sipas raportit, 887 milionë persona, apo 79 për qind e popullsive të varfra në botë, janë drejtpërdrejt të ekspozuar ndaj të paktën një nga këto kërcënime, me 608 milionë persona që preken nga nxehtësia ekstreme, 577 milionë që preken nga ajri i ndotur, 465 milionë nga vërshimet dhe 207 milionë nga thatësirat.
Ndërkaq, 651 milionë persona janë të ekspozuar ndaj të paktën dy rreziqeve, 309 milionë ndaj apo katër rreziqeve dhe 11 milionë njerëz të varfër veçse janë përballur me të katër rreziqet brenda një viti.
Me sipërfaqen e Tokës që po ngrohet me shpejtësi, situata ka të ngjarë të përkeqësohet edhe më shumë, dhe ekspertët kanë paralajmëruar se vendet më të varfra sot do të jenë më të goditura nga rritja e temperaturave.
“Për t’u përgjigjur ndaj rreziqeve të përbashkëta kërkohet që të bëhen prioritet njerëzit, por edhe planeti. Dhe, mbi të gjitha, duhet veprim i shpejt”, u tha në raport.
të vendosen prioritetet si për njerëzit ashtu edhe për planetin, dhe mbi të gjitha, të kalojmë nga njohja tek veprimi i shpejtë,” thuhet në raport.
