SHBA, Britania e Madhe dhe Australia kanë zbuluar detaje të planit të tyre për të krijuar një flotë të re nëndetësesh me energji bërthamore, që synon të kundërshtojë ndikimin e Kinës në rajonin Indo-Paqësor.
Sipas paktit Aukus, Australia do të marrë nëndetëset e saj të para me energji bërthamore të paktën tre nga SHBA-ja.
Aleatët do të punojnë gjithashtu për të krijuar një flotë të re duke përdorur teknologjinë më të avancuar, duke përfshirë reaktorët Rolls-Royce të prodhuar në Mbretërinë e Bashkuar.
Pekini tha se marrëveshja e madhe detare “dëmton paqen dhe stabilitetin”.
Por presidenti i SHBA Joe Biden tha se marrëveshja kishte për qëllim forcimin e paqes në rajon dhe theksoi se nëndetëset do të jenë “me energji bërthamore, jo të armatosura me armë bërthamore”.
Duke folur së bashku me kryeministrat e Mbretërisë së Bashkuar dhe Australisë, Rishi Sunak dhe Anthony Albanese në San Diego të Kalifornisë, Biden tha se marrëveshja nuk do të rrezikonte angazhimin e Australisë për të qenë një vend pa armë bërthamore.
Për Australinë, ky është një përmirësim i madh i aftësive ushtarake të aleatit të SHBA-së. Vendi bëhet i dyti pas Britanisë së Madhe që merr teknologjinë elitare të shtytjes bërthamore të Uashingtonit. Nëndetëset do të mund të operojnë më tej dhe më shpejt se flota ekzistuese e vendit me motorë me naftë dhe Australia gjithashtu do të mund të kryejë sulme me rreze të gjatë kundër armiqve për herë të parë.
Sipas marrëveshjes, marinarët e marinës australiane do të dërgohen në bazat e nëndetëseve të SHBA-së dhe Britanisë së Madhe nga ky vit për të mësuar se si të përdorin nëndetëset me energji bërthamore.
Nga viti 2027, SHBA dhe Britania e Madhe do të kenë gjithashtu një numër të vogël nëndetësesh bërthamore në Perth, Australia Perëndimore, përpara se Canberra të blejë tre nëndetëse të klasit Virginia të modelit amerikan në fillim të viteve 2030 me opsione për të blerë dy të tjera. Pas kësaj, plani është që të projektohet dhe të ndërtohet një nëndetëse tërësisht e re me energji bërthamore për marinën e Mbretërisë së Bashkuar dhe Australiane, një model që quhet SSN-AUKUS.
Kjo anije sulmuese do të ndërtohet në Britani dhe Australi sipas një dizajni britanik, por do të përdorë teknologji nga të tre vendet. SHBA, Australia dhe Britania e Madhe do të ndërtojnë së bashku një klasë të re nëndetësesh.
Presidenti Biden tha se të tre vendet ishin të përkushtuara për të siguruar që rajoni Indo-Paqësor të mbetet i lirë dhe i hapur.
