Foto: Zyra për Marrëdhënie me Publikun e Presidentit të Malit të Zi / Kancelarija za odnose sa javnošću predsjednika Crne Gore
Presidenti i Malit të Zi Jakov Millatoviq i ka dërguar Qeverisë së Malit të Zi një iniciativë për ndërmarrjen e dhjetë masave urgjente, zbatimi i të cilave do të mundësonte uljen e çmimeve dhe përmirësimin e standardeve të qytetarëve.
Ai theksoi se bojkoti i fundit i zinxhirëve të shitjes me pakicë tregon qartë se rritja e çmimeve vazhdon të jetë një barrë e madhe për qytetarët, pasi ushqimet bazë shpesh janë më të shtrenjta se në vendet shumë më të zhvilluara evropiane.
Kjo është arsyeja pse ai fillimisht propozoi ta bënte të detyrueshme shfaqjen e marzheve krahas çmimeve të produkteve.
“Për rritjen e transparencës dhe parandalimin e rritjeve të pajustifikuara të çmimeve, është e nevojshme që ligjërisht të kërkohet nga shitësit me pakicë që të deklarojnë qartë masën e marzhit për çdo produkt. Në këtë mënyrë, qytetarët do të kishin njohuri për strukturën reale të kostos dhe aftësinë për të krahasuar çmimet midis zinxhirëve të ndryshëm të shitjes me pakicë”, thuhet në deklaratë.
Millatoviq propozoi gjithashtu kufizimin e marzheve në shuma njëshifrore për produktet kryesore, duke shpjeguar se për sendet ushqimore bazë si buka, qumështi, sheqeri, mielli, etj., është e nevojshme të vendoset një kufi në marzhet tregtare.
“Kjo do të parandalonte fitimet e tepërta të bazuara në produktet bazë të jetesës,” shpjegoi Mlilatoviq.
Propozimi i tretë lidhet me formimin e rezervave të mallrave.
“Për të siguruar furnizim të qëndrueshëm në treg dhe për të parandaluar mungesat e mundshme të produkteve me marzhe të kufizuara, Qeveria duhet të fillojë me formimin dhe plotësimin në kohë të rezervave të mallrave”, tha Millatoviq.
Një nga propozimet është krijimi i një faqe interneti për krahasimin e çmimeve të produkteve më të rëndësishme.
“Është e nevojshme të krijohet një platformë online qendrore, e përditësuar rregullisht, ku qytetarët mund të krahasojnë çmimet e produkteve më të rëndësishme në supermarketet më të mëdha. Kjo rrit konkurrencën në treg dhe e bën më të lehtë për konsumatorët të gjejnë ofertat më të favorshme,” shpjegoi Millatoviq.
Siç deklaroi ai, është e nevojshme edhe rimbursimi i TVSH-së për qytetarët në nevojë përmes kartave sociale.
“Për kategoritë e rrezikuara sociale të popullsisë, është e nevojshme të sigurohet një rimbursim i pjesshëm ose i plotë i TVSH-së në një shportë ushqimore bazë të zgjedhur. Prandaj, qeveria duhet urgjentisht të fillojë zhvillimin dhe zbatimin e sistemit të kartave sociale”, theksoi presidenti.
Ai kërkon edhe rritjen e subvencioneve për prodhimin vendor.
“Forcimi i bujqësisë vendase është çelësi për një treg të qëndrueshëm dhe çmime të qëndrueshme. Ne duhet të përpiqemi për një buxhet bujqësor prej së paku 100 milionë eurosh, në mënyrë që të rrisim më tej subvencionet dhe programet e tjera mbështetëse për prodhuesit vendas bujqësor, të inkurajojmë prodhimin vendor dhe të zvogëlojmë varësinë nga importi”, tha ai.
Presidenti i vendit po kërkon edhe përfitime shtesë për shitësit e produkteve vendase.
“Të merren parasysh stimujt për shitësit që kryesisht shesin prodhime vendore. Njëkohësisht në bashkëpunim me komunat duhet të punohet në krijimin e qendrave të distribucionit ku prodhuesit vendor do të mund të shesin drejtpërdrejt produktet e tyre”, tha ai.
Po ashtu, kërkon shqyrtimin e uljes së TVSH-së për produktet bazë.
“Është thelbësore të përcaktohet një listë e produkteve bazë shtëpiake (kategoria e “shportave për një jetë dinjitoze”) dhe të merret parasysh opsioni i uljes së TVSH-së për produkte të tilla,” thekson Millatoviq.
Në vendin e nëntë, nevojitet një analizë e marzheve dhe shkaqeve të çmimeve më të larta në Mal të Zi në krahasim me BE-në.
“Të bëhet një analizë gjithëpërfshirëse të marzheve dhe faktorëve kyç që çojnë në çmimet në Mal të Zi shpesh më të larta se në vendet e Bashkimit Evropian. Rezultatet duhet t’u prezantohen qartë qytetarëve, me propozime specifike për zgjidhjen e problemit,” thekson Millatoviq.
Ai gjithashtu bën thirrje për forcimin e rolit të Qendrës për Mbrojtjen e Konsumatorit dhe organizatave të lidhura me to.
“Duhet të forcohen kapacitetet e institucioneve dhe organizatave që merren me mbrojtjen e konsumatorëve. Qendra për Mbrojtjen e Konsumatorit dhe shoqatat e ngjashme duhet të kenë juridiksion më të gjerë dhe burime më të mëdha, në mënyrë që të luajnë një rol aktiv në kontrollin e çmimeve dhe në përmirësimin e kushteve të tregut. Vetëm duke vepruar së bashku mund të kontribuojmë për një Mal të Zi ekonomikisht më të qëndrueshëm dhe më të drejtë”, tha presidenti Millatoviq në një letër drejtuar Qeverisë së Malit të Zi.
